2025 Nobel Fizik Ödülü Sahipleri Belli Oldu
2025 Nobel Fizik Ödülü, "elektrik devresinde makroskopik kuantum mekanik tünelleme ve enerji kuantizasyonunun keşfine" dair yaptıkları çalışmalarla İngiliz bilim insanı John Clarke, Fransız Michel Devoret ve ABD'li John Martinis'e takdim edildi.
Ödül Açıklaması
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nde gerçekleştirilen bir basın toplantısında, bu yılki Nobel Fizik Ödülü sahibi araştırmacılar açıklandı. California'da çalışan John Clarke, Michel Devoret ve John Martinis, dikkat çeken deneyler ile kuantum dünyasının ilginç özelliklerinin, elle tutulur büyüklükte bir sistemde gözlemlenebileceğini ortaya koydu. Geliştirdikleri sistemin, kuantum mekaniği tarafından öngörüldüğü gibi enerjiyi belirli birimlerde emip yaydığını kanıtladı.
Ödülün Önemi
Bu yıl verilecek Nobel Fizik Ödülü, gelecek nesil kuantum teknolojilerinin geliştirilmesi için önemli bir zemin hazırladı. Önceki yıl, 2024 Nobel Fizik Ödülü, yapay sinir ağları ve makine öğrenimi üzerine çalışan John Hopfield ve Geoffrey Hinton'a takdim edilmişti.
Clarke, Devoret ve Martinis Kimdir?
John Clarke, 1942 yılında İngiltere'nin Cambridge şehrinde dünyaya geldi ve Cambridge Üniversitesi Fizik Bölümünden 1964'te mezun olduktan sonra, 1968 yılında doktora derecesini aldı. Hâlâ California Berkeley Üniversitesi'nde profesörlük görevini sürdürüyor.
Michel Devoret, 1953'te Paris'te doğmuş ve 1982 yılında Paris-Saclay Üniversitesinden fizik doktorası almıştır. Şu anda Yale Üniversitesi ve California Üniversitesi Santa Barbara kampüsünde profesör olarak çalışmalarını yürütmektedir.
John Martinis ise 1958 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde doğdu ve California Berkeley Üniversitesi'nde lisans ve doktora eğitimini tamamladıktan sonra, halen California Üniversitesi Santa Barbara'da profesörlük yapmaktadır.
Nobel Ödülleri Hakkında Bilgi
Nobel Ödülleri, İsveçli bilim insanı Alfred Nobel'in vasiyeti doğrultusunda, 9 Haziran 1900 tarihinde kurulan Nobel Vakfı tarafından verilmektedir. Dünyanın en saygın ödülleri arasında sayılan Nobel Ödülleri; fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp dallarında, her yıl en başarılı kişilere veya kuruluşlara takdim edilmektedir. Nobel Ekonomi Ödülü ise 1969'dan itibaren verilmektedir.
Ödül törenleri her yıl 10 Aralık'ta düzenlenmektedir. 1901’den bugüne kadar, çeşitli sebeplerle 49 kez ödül iptali gerçekleşmiştir; bunlar genellikle savaş dönemlerine denk gelmektedir. Son olarak, Kovid-19 pandemisi sebebiyle 2020 ve 2021 yıllarındaki törende de ödüller verilmemiştir.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nde düzenlenen basın toplantısında, 2025 Nobel Fizik Ödülü'nün sahipleri açıklandı. 2025 Nobel Fizik Ödülü, "elektrik devresinde makroskopik kuantum mekanik tünelleme ve enerji kuantizasyonunun keşfine" ilişkin çalışmalarından dolayı İngiliz John Clarke, Fransız Michel Devoret ve ABD'li John Martinis'e verildi.
