SGK’dan Yapay Zeka Destekli Emekli Maaşı Denetimi
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emeklilikten yeni bir uygulama yaparak emekli maaşlarını incelemiş ve şartlara uymayanların maaşlarını kesmeye başlamıştır. SGK denetmenlerinin işlerinin ayrılmasının büyük bir kısmında hileli işlemler yapılıyor ve gerçek ya da sahte ihbarlar inceleniyor.
SGK, emekli maaşlarının denetimlerinde yapay zekayı kullanma hakkını kullanıyor. Bu sayede yapay zeka, haksız yere maaş alanları daha hızlı ve etkili bir şekilde tespit etmeyi hedeflemektedir. Yapay zeka, şüpheli kişilerin incelediğinde herhangi bir usulsüzlük tespit edildiğinde denetmenlere uyarı verir. İnceleme sonucu bozulursa tespit edilirse kişinin emekli maaşı hemen kesilmektedir.
SGK Denetimlerinde Ortaya Çıkan İhlaller
SGK ödemeleri geçen yıl toplamda 152.596 işte denetim yapılmış ve bu denetimler sırasında 52.642 işçinin sigortasız çalıştırıldığı ve 1.251 kayıt dışı kesilmediği ortaya çıkmıştır. 2.513 sahte işyeri ve 124.373 sahte sigortalı tespit edildi. Bu denetimler sonucunda 3 milyar liralık kamu zararı önlendiği açıklandı.
Sahte Boşanma Vakaları ve Emekli Maaşı
Sahte boşanma, 2008'deki yasa değişimlerinden sonra hızla yaygınlaşmıştır. Bu nedenle 4.387 kişinin haksız yere emekli aylığı alabilmek için eşiyle sahte bir şekilde boşandığı tespit edilmiştir. Emekli maaşı alırken vefat eden kişinin maaşı dul veya yetim aylığı olarak eşine veya çocuklara bağlanabilir, belirli koşulların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu koşulların başında bekar olma şartı bulunmaktadır. Yetim, öksüz veya dul aylığı alan bir kişi evlenirse ay kesilir. Bu nedenle birçok çift, maaşı alabilmek için kağıt üzerinde boşanma yoluna gitmektedir.
SGK'nın Denetim Yöntemleri
SGK, sahte boşanma vakalarını tespit etmek için inceleme yapmaktadır. Eğer bir kişinin boşanma tarihi ile maaş talep tarihi arasında bir harf az bir süre varsa, maaş oranlarının yüzde 10'u rejimle seçilmiş ve eşlerin fiilen birlikte yaşayıp yaşamadığı kontrol edilir. Emekli maaşının evlerinde denetim yapılmasına gerek olmamasıyla birlikte çevre araştırmaları, komşuların ifadeleri, apartman parası ve mahalle esnafı gibi kaynaklarla tespitler yapılır. Resmi kayıtlar, kolluk kuvvetleri bilgileri, nüfus adres değişiklikleri, yardım ödemeleri, kira sözleşmeleri ve faturalar gibi belgeler de ayrıntılı olarak incelenme yapılır.
Sahte Sigortalılık ve Diğer İhlaller
Bir diğer haksız rejim rejimi ise sahte sigortalılık olarak ortaya çıkıyor. SGK, sahte işyerleri ve sahte sigortalılığı tespit için çalışmalar yapmaktadır. İşyerinde fiilen çalıştığı sırada sigortalı olarak kullanılan kişilerin sigortaları iptal edilir, ödenen primler geri alınır ve emekli aylıkları kesilir.
SGK'nın Hatalı İşlemler ve Cezai İşlemler
SGK, çalışanlarının emeklilik işlemleri sırasında yaptığı hataları da ortadan kaldırmak istiyor. Yanlış programlamaların sonucu iptal edilmişse, bu hataların kişiselliğinden dolayı ihlallerin değerlendirilmesi yapılır. SGK, denetimler sırasında adil olmayan demokrasiden ayrılan kişilere cezai işlemler uygular. Bu işlemler, ödenen emekli maaşlarının kesilmesi, geriye dönük olarak ödenen maaşlar, sağlık harcamaları, ikramiyeler ve faizlerin geri alınmasını içerir.
ALO 170 Hattı ve İhbarlar
SGK'nın bu denetimlerin dışında, kadınların tarafından ALO 170 hattı, e-posta ve kağıt posta yoluyla gelen ihbarları da değerlendirdiği ve şikayetçilerin genellikle yetimlerin anne ve babası, kardeşi, arkadaşı, komşusu veya akrabaları olduğu belirtildi.
