İklim Değişikliğinin Balıkçılığa Etkileri
Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü'nün Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ekin Akoğlu, iklim değişikliğinin balıkçılığındaki sürdürülebilirliği tehdit ettiğini belirtiyor. Artan avlanma sürelerinin, balıkların yakalanmasında verimsizliğe yol açtığını ve bu durumun karbon salımını artırdığını vurguluyor.
Veriler ve Gerçekler
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılında avcılıkla sağlanan balık miktarı %35,5 artış göstererek 454 bin 59 ton seviyesine ulaştı. 2022 yılında bu rakam 335 bin ton, 2021'de ise 328 bin ton olarak kaydedilmişti. Akoğlu, Kovid-19 dönemindeki sınırlamaların ardından balık stoklarının bir miktar toparladığını ifade etti.
Balık Stokları Üzerindeki Baskılar
Akoğlu, denizlerdeki sıcaklık artışlarının etkilerinin 1-2 yıl içinde kendini gösterdiğini belirterek, özellikle El Nino'nun süregelen iklim değişikliği etkilerini artıracağını söyledi. Balıkçılar, avlanma sürelerinin uzamasıyla avladıkları balık miktarının düştüğünü aktarıyor. Yıldan yıla değişen bir ortalama ile, her bir avcılık süresi başına elde edilen balık miktarının azalması sürdürülebilir balıkçılığın tehlikede olduğunu gösteriyor.
Aşırı Avlanma Riskleri
Türkiye'de 15 bin av teknesi mevcut. Ancak balıkçılar, son birkaç yılda yıllık ortalama 300 bin saatten 500 bin saate kadar çıkan avlanma süreleri ile aşırı avlanma yapma eğilimindeler. Akoğlu, bunun sürdürülebilir olmadığını ve balık türlerinin gelecekte ticari olarak azalacağını öngörüyor.Parkurda Olması Gereken Değişim
Akoğlu, ulusal düzeyde ciddi önlemler alınmadığı takdirde, balıkçılık sektörünün kayıplar yaşayacağını ifade etti. Örneğin, Karadeniz'deki uskumru popülasyonu büyük ölçüde azalmış durumda. Gelecek yıllarda bazı balık türlerinin tamamen kaybolması riski bulunuyor.
Kota Uygulamaları ve Yönetimi
Doç. Dr. Akoğlu, iklim değişikliği ile mücadele etmek için balıkçılıkta kota uygulamaları ve kontrollü avlanma yöntemlerinin benimsenmesi gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca bu tür uygulamaların balıkçılık faaliyetlerinin sürdürülebilirliğini sağlayacağını vurguladı.
Sonuç olarak, balıkçılığın iklim değişikliği nedeniyle karşı karşıya kaldığı tehditler göz önünde bulundurularak, acil ve bilinçli önlemlerin alınması gerektiği belirtiliyor. İklim değişikliği ile mücadelede ulusal planların harekete geçmesi, sektördeki sorunları çözmek için hayati öneme sahip.
