Karadeniz'de Mikroplastik Sorunu
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nde gerçekleştirilen bir araştırma, Karadeniz'deki ticari balık türlerinde mikroplastik miktarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın lideri Prof. Dr. Ülgen Aytan, bu konudaki önemli bulguları paylaşmıştır.
Araştırmanın Bulguları
Aytan, araştırmadaki bulgularını şu şekilde özetlemektedir: "İstavrit ve mezgit gibi yüzey balıklarında her bir balıkta bir tane mikroplastiğe rastladık. Ancak dip balıkları olan barbun, dil, pisi ve kalkan gibi türlerde bu sayının 12 adede kadar çıktığını tespit ettik." Bu durum, farklı yaşam alanlarının mikroplastik maruziyetine olan etkisini göstermektedir.
Plastik Kirliliği ve Etkileri
Birleşmiş Milletler Çevre Programı'na (UNEP) göre her gün 2 bin çöp kamyonu kadar plastik, su ekosistemlerine atılmaktadır. Aytan, bu durumun gıda üretim kapasitesini doğrudan etkilediğini vurgulamaktadır.
Mikroplastiklerin Kaynağı
Aytan, balıklarda tespit edilen mikroplastiklerin kaynağının %50'sinin tek kullanımlık plastiklerden ve sentetik tekstilden geldiğini belirtmiştir. Yetersiz atık yönetimi ve derin deniz deşarjları bu sorunun temel nedenleri arasında yer almaktadır.
Öneriler ve Çözüm Yolları
Aytan, mikroplastik kirliliğinin azaltılması için şu önerilerde bulunmaktadır: “Plastiğin yerine ikame ürün kullanımı ve mevcut plastiklerin toksik olmayan içeriklerle iyileştirilmesi büyük bir adım olacaktır.” Ayrıca, yerel yönetimlerin de bu konuda rol alması gerektiğinin altını çizmektedir.
Sonuç
Aytan, araştırmanın amacının insanları balık yememeye teşvik etmek değil, plastik kirliliğiyle ilgili farkındalık yaratmak olduğunu belirtiyor. Atık yönetiminin iyileştirilmesi ve arıtma tesislerinin kurulması, Karadeniz'deki mikroplastik sorununun çözümü için önemli adımlar olacaktır.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) verilerine göre, dünyada her gün 2 bin çöp kamyonu kadar plastik okyanus, nehir ve göllere dökülüyor. Her yıl 19-23 milyon ton plastik atık, su ekosistemlerine sızarak bu alanları kirletiyor. Plastik kirliliği gıda üretim kapasitesini doğrudan etkiliyor. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Temel Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ülgen Aytan, Karadeniz'de balıkçılığın sürdürülebilirliğini sağlamak için bir araştırma yaptıklarını belirterek, "İstavrit, mezgit gibi türlerde balık başına bir adet mikroplastiğe rastladık ama dipteki barbun, dil, pisi ve kalkanda bu miktar 12 adete kadar çıktı." dedi.
