Yıllık Gıda Enflasyonu %53
Son yıllarda tüketicilerin en fazla şikâyet ettiği konulardan biri marketlerde fiyatların yüksekliği oluyor. Gıda, temizlik ürünleri gibi temel ihtiyaçların fiyatları sürekli yükseliyor. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre yıllık gıda enflasyonu %53 olarak belirtiliyor. Ancak marketlerde özellikle belirli ürünlerde daha yüksek seviyede fiyat artışı yaşanıyor.
Seçim Öncesi ve Sonrası Fiyat Artışları
Seçime 6 gün kala gündem, iktidarın milliyetçilik ve terör söylemleri ile değiştirilmeye çalışılsa da yurttaşın temel derdi olan fiyat artışları sürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre (TÜİK) baz etkisiyle enflasyon yüzde 43’e gerilemiş gibi görünse de market fiyatları durdurulamıyor. Ekonomide dolar kuru kontrolden çıkıp rezervler erirken iktidarın ramazan ayının başlarında marketlere uyguladığı indirim baskısı da etkisini kaybetti. Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, seçim sonrası zamların artacağını belirterek “Sonbahar ürkütüyor” diye konuştu.
İktidarın Baskısı Fiyatları Durduramıyor
İktidar, yeni ekonomi modelini denemeye başladığından bu yana ekonomideki bütün parametreler bozuldu. TÜİK gıda enflasyonunu yıllık yüzde 53 olarak açıklarken bizim fiyat değişimlerini takip ettiğimiz ürünlerde 5 aylık artış yüzde 53 oldu. Markette etiketlerini düzenli olarak takip ettiğimiz yaklaşık 40 üründen 22’si bu süreçte zamlanırken bu ürünlerin toplam fiyatı son 1.5 ayda yüzde 14.38, son 4 ayda yüzde 36.52, yılbaşından bu yana ise yüzde 53.72 zamlandı. İktidar, son 2 yıldır “Birlikten berekete” gibi sloganlarla marketlere uyguladığı baskı yoluyla fiyatları tutmaya çalışsa da sonuç her geçen ay daha da kötüleşiyor.
Seçim Öncesi Baskı Arttı
Seçim tarihinin netleşmesiyle marketler üzerindeki fiyat baskısı daha da artırılmış ve birçok market sabit fiyat uygulamasını duyurmuştu. Ancak döviz kurundaki hareketler, akaryakıt zamları ve artan diğer maliyetler market raflarını yeniden alevlendirdi.
Zamlar Artıyor
Ramazan ayında zincir marketlerde 197 liraya satılan 1 kilo klasik inek peyniri, bugün yüzde 16 zamla 229 liraya satılıyor. Aynı günlerde 94 liraya satılan 225 gram kangal sucuk, yüzde 23 zamla 116.50 liraya, 289.90 liraya satılan dana orta yağlı et, yüzde 20 zamla 349.90 liraya satışa sunuluyor.
Uzmanların Yorumları
Bu zamların baskılanmış fiyatlara rağmen oluştuğunu söyleyen Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Deniz, “İktidarın marketler üzerindeki baskısı hâlâ sürüyor. Öyle ki pazarlar marketlerden daha pahalı oldu. Seçim sonrası bu baskı kalkacaktır diye düşünüyoruz. Son günlerde ardı ardına gelen benzin zamları ile birlikte bu biriken zam talebini düşününce sonbaharda bizi kötü bir senaryo bekliyor” dedi. Takip ettiğimiz sepetteki artışları değerlendiren Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ise bu artışların enflasyonun geleceği için bir ipucu verdiğini söyledi. Market raflarındaki zamların şaşırtıcı olmadığını aktaran Gürsel, “Piyasada birikmiş bir enflasyon olduğu kesin. Ama nereye nasıl yansıyacak kestiremiyorsunuz. Mesela konut fiyatları duruldu çünkü artık o paraya alabilecek insan kalmadı ama kiralarda hâlâ artış sürüyor. İthal hammaddeye bağlı ürünlerde de bir stabillik var ama dövizdeki artışla birlikte onlarda da fiyat artışları gelecektir. Öte yandan bütün ürünlerin ana hammaddesi olan elektrik ve doğalgaza da bir zam gelecek. Ben açıkçası önümüzdeki dönemde enflasyonun geleceğini iyi görmüyorum, düşüş imkânsız ama artış ne zaman olur bilemiyorum. Baskıyla daha ne kadar ertelenebilir göreceğiz” diye konuştu.
