Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan ın Cuma günü bankacılarla bir araya gelmesinin ardından düzenleme çerçevesindeki ilk gevşeme menkul kıymet tesisi kapsamındaki bilançolardaki TL ağırlığıyla ilgili olarak geldi. Resmi Gazete de yayımlanan tebliğle menkul kıymet tesisi oranı kapsamında bilançolarda öngörülen TL ağırlığı yüzde 60 dan yüzde 57 ye çekildi. Yüksek menkul kıymet tutma yükümlülükleri nedeniyle son yaşanan kur yükselişi, birçok bankanın bilançosunda TL’nin ağırlığını yüzde 60’ın altına indirmişti. Bununla birlikte yüzde 10 olan menkul kıymet tesis oranı da yüzde 5 e indirildi. Yeni düzenlemeyle menkul kıymet tesisiyle ilgili tebliğe aşağıdaki geçici madde hususları da eklendi:
- 29 Eylül 2023 (dâhil) hesaplama tarihine kadar uygulanmak üzere, mevduat ve katılım bankalarının tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak Merkez Bankasınca belirlenen usul ve esaslara göre bankalarca hesaplanacak yabancı para mevduat/katılım fonundan Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüşüm oranına göre yüzde 10 un altında dönüşüm yapılması halinde eksik kalan kısmın iki katı tutarında menkul kıymet bloke olarak tesis edilir. Tesis süresi, hesaplama tarihini takip eden ayın son cuma günü başlar, tesis başlangıcını takip eden altıncı ayın son cuma gününden bir önceki gün sona erer. Bu madde hükümleri yabancı para cinsinden mevduat/katılım fonu büyüklüğü Merkez Bankasınca belirlenecek tutarın altında olan bankalara uygulanmaz.
TCMB den yapılan açıklamada da sadeleşmenin kademeli olarak devam edeceği belirtildi. Açıklamada, Para Politikası Kurulu nun 22 Haziran 2023 tarihli kararında mevcut mikro- ve makroihtiyati çerçevenin, etki analizlerine dayanarak ve kademeli bir anlayışla sadeleştirileceği ifade edilmiştir. Bu kapsamda ilk adım olarak, menkul kıymet tesisi uygulaması, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek doğrultuda sadeleştirilerek Resmî Gazete de yayımlanmıştır. Sadeleşme süreci Para Politikası Kurulu nun ilan ettiği ilkeler doğrultusunda kademeli olarak devam edecektir ifadeleri kullanıldı.
