Özbek Suzani Geleneği: Renkli Motiflerin İzinde
Özbekistanlı sanatçılar, suzani geleneğini yaşatarak kültürel mirası günümüze taşıyor. Rengarenk motifleri ve sembolik desenleriyle öne çıkan Özbek nakşı, Orta Asya'nın zengin el sanatları arasında önemli bir yere sahiptir.
Chuli Rakhimov’un Büyülü Dünyası
Özbekistan'dan gelen sanatçı Chuli Rakhimov, Nakış sanatını 3 kuşaktır ailesiyle sürdürüyor. İstanbul'daki bir festivalde eserlerini sergileyen Rakhimov, “İpek böceğinden ipleri elde ediyoruz. Bu ipleri boyamak için bitkisel ve doğal boyalar kullanıyoruz” diyerek sürecin detaylarını paylaştı.
Geleneksel Teknikler ve Desenler
Rakhimov, desenleri işlerken kadim Buhara suzanilerinden ilham aldıklarını belirtirken, “Her şey kumaş üzerinde elle yapılıyor. Önce desenleri çiziyoruz ve sonra nakışlarını yapıyoruz” dedi. Geleneksel tekniğin korunması adına özveriyle çalışıyorlar.
Sanatın Geleceği ve Yeni Kuşaklar
Rakhimov, Sovyetler Birliği'nin çöküşü sonrasında geleneksel nakış sanatını icra eden ustaların sayısının azaldığını ancak ailesiyle bu geleneği sürdürme kararlılığında olduklarını vurguladı. “Öğrencilerimize bu nakşı öğreterek sanatımızı yaymaya çalışıyoruz” dedi.
Zukhro Obloberdieva’nın Perspektifi
Rakhimov'un eşi Zukhro Obloberdieva, suzaninin gelecek nesillere aktarılması için çaba gösteriyor. En küçük yastık kılıfının bile bir hafta sürede işlenmesi gerektiğini, sadece güneş ışığında çalışmak gerektiğini ifade etti.
“Bu iş için güneş ışığı gereklidir. Yağmur yağdığında nakış yapamayız.” diyen Obloberdieva, sanatlarının gelecek nesillere kalması umuduyla çalışmalarını sürdürüyor.
Özbekistan'daki bu geleneksel sanat, modern zamanlarda da kültürel mirasın önemli bir parçası olarak yaşatılmaya devam ediyor.
Orta Asya'da yüzyıllardır kadınların evde kullandığı tekstillerde kendini gösteren geleneksel Özbek nakşı, rengarenk motifleri ve sembolik desenleriyle kültürel kimliğin güçlü taşıyıcılarından biri olarak varlığını sürdürüyor. UNESCO tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras kapsamında değerlendirilen el sanatları arasındaki Özbek nakşının en bilinen formu suzani yani iğne işi, Özbekistan'da çeyiz kültürünün vazgeçilmez parçası olarak öne çıkıyor.
