Şanlıurfa'da Kuduz Karantinasından Kaçan Suriyeli Hasan Halil
Şanlıurfa'da kuduz karantinasından kaçan Suriyeli Hasan Halil'in çamura bulanmış yüzündeki dehşet dolu bakışlar, vücudunda ilerleyen virüsün insanı ne denli korkunç bir sona doğru götürdüğünü bir kez daha gösterdi. Hasan Halil birkaç gün sonra hastanede hayatını kaybederken, hastanedeki son görüntüler ise kuduz sorununu yeniden gündem taşıdı.
Türkiye Kuduz Riskli Ülkeler Listesinde
Mimar Lütfü Seray'ın ölümünde ihmal olup olmadığı tartışması devam ederken, uluslararası kuruluşların hazırladığı raporlarda Türkiye'nin kuduz konusunda “riskli ülkeler” kategorisinde yer aldığı ortaya çıktı. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (CDC) yayınladığı listeye göre Türkiye “köpek kuduzu açısından yüksek riskli ülkeler” listesinde bulunuyor. Türkiye’ye gideceklere bu konuda uyarılar yapılırken, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre de, kuduz konusunda Türkiye “en riskli ülkeler” arasında.
Köpekler Baş Aktör
Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, 2008-2021 arasındaki riskli temas sayısı 2 milyon 959 bin 338’i geçerken, sadece son 1,5 yılda yaklaşık 500 bin kuduz riskli temas yaşandı. Sağlık Bakanlığı'nın Kuduz Komisyonu'nda uzun yıllar görev yapan Hacettepe Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Türkiye'deki vakalarda aşı kullanımının bir hayli yüksek olduğunu belirterek, virüs taşıyan hayvanlarla ilgili ilginç bir noktanın altını çizdi. “Türkiye'de asıl risk köpeklerden kaynaklanıyor. Son 10 yıldır kedi kaynaklı bir kuduz vakasına rastlanmadı” diyen Prof. Dr. Ceyhan şu bilgileri verdi:
Yaban Hayvanı Kuduzuyla Mücadele
“Türkiye gerçekten de kuduz riskinin oldukça yüksek olduğu bir ülke. Sahipsiz köpekler büyük bir risk faktörü. Köpeklerin nereye gittiği, yaban hayvanlarıyla temas edip etmediği belli değil. Vahşi hayvan kuduzuyla mücadele etme yöntemleri farklı. Onları köpek gibi yakalayıp aşılamamız mümkün değil. Birçok ülkede içinde kuduz aşısının olduğu et parçaları havadan vahşi hayvanların olduğu alanlara atılıyor. Bu şekilde insanların, evcil hayvanların onlarla temasını kesiyorlar. Sokakta da sahipsiz hayvan bırakmıyorlar.”
Isırılan Yer ve Virüs Miktarı Önemli
Prof. Dr. Ceyhan hastalığın nasıl ilerlediğiyle ilgili de çarpıcı bilgiler verdi. Eğer geç kalmışsanız etkili olmaz. Aşıyı temastan sonraki ilk dört günde uygulamanız lazım. Tabii virüs miktarı da belirleyici oluyor. Eğer çok fazla virüs alınmışsa aşı yeterli olmayabilir. Bir de ısırılan yer önemli. Eğer sinir sistemine yakın bir bölgeden ısırılma olmuşsa, baştan, yüzden, ya da sinir dokusunun yaygın olduğu parmak ucu gibi bölgelerden ısırılmışsa virüs sinir sisteminde çok hızlı ilerler, aşı yetmeyebilir.”
