UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi'nin Açıklamaları
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, İsrail ve ABD saldırılarının ardından İran ile yapılan müzakerelerde olumlu bir gelişme kaydedildiğini ifade etti.
Görüşmelerin Önemi
UAEA Yönetim Kurulu toplantısının açılış konuşmasında, Grossi, İran'ın nükleer programını merkeze alarak yürüttükleri çabaların önemine vurgu yaptı. Haziran ayında tesisleri saldırıya uğrayan İran’ın endişelerini dikkate alma gerekliliğini dile getiren Grossi, Tahran ile düzenli olarak iletişimde olduklarını ve işbirliğinin yeniden tesis edilmesine yönelik yollar aradıklarını belirtti.
İran ile İşbirliği ve Yasal Yükümlülükler
Grossi, İran'ın UAEA ile olan işbirliğini askıya alma kararını dikkatle izlediklerini kaydederek, bu konuda ulusal yasaların yurt içinde başka yükümlülükler doğurabileceğini, ancak uluslararası yükümlülüklerin farklı olduğunu aktardı. “İran ile Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) yürürlükte kalmaktadır ve Ajans’ın güvenlik önlemleri tüm ülkelerde olduğu gibi İran'da da uygulanmaya devam etmektedir.” ifadelerini kullandı.
Teknik Görüşmeler ve İlerleme Umudu
İran'ın endişeleri ve önerileri üzerine geçen haftalarda Tahran ve Viyana'da teknik görüşmeler gerçekleştirdiklerini hatırlatan Grossi, “Bu konuda ilerleme kaydedilmiştir. Önümüzdeki günlerde bu müzakerelerin olumlu bir şekilde sonuçlanacağına içtenlikle umut ediyorum.” şeklinde belirtti. Ayrıca, İran'ın NPT kapsamındaki yükümlülüklerinin tam olarak uygulanmasının genel durumun iyileşmesi açısından kritik olduğunu ekledi.
Basın Toplantısında Diğer Değerlendirmeler
UAEA Yönetim Kurulu toplantısının ardından düzenlenen basın toplantısında, Grossi, “Ben uluslararası hukukun yanında, sorunları müzakere yoluyla çözmeye inanan biriyim.” diyerek soruları yanıtladı. İran'ın nükleer tesislerinin denetlenmesine yeniden izin vermesi durumunu değerlendirirken, bu tesislerin en çok denetlenen alanlardan biri olduğunu ve UAEA'nın gizli bilgi paylaşmadığını vurguladı.
Grossi, İran'ın ulusal güvenlik endişelerini dikkate almaya hazır olduklarını ifade etti ve son görüşmelerin bu konuları da kapsadığını belirtti. “İran, güvence talep etme hakkına sahiptir.” diyerek görüşmelerin devam ettiğini söyledi.
Yeni Yasa ve İşbirliği Modeli
İran Meclisi tarafından 26 Haziran tarihinde kabul edilen yasanın, hükümeti UAEA ile işbirliğini durdurmaya ve denetçilerin girişini yasaklamaya zorladığını aktaran Grossi, yalnızca İran'ın nükleer haklarının tanınmasıyla bu yasa yürürlükten kalkabileceğini hatırlattı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, 6 Eylül tarihinde UAEA ile yeni işbirliği modeli üzerine görüşmelerin olumlu geçtiğini duyurdu.
Uluslararası Atom Enerjisi (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, UAEA Yönetim Kurulu toplantısının ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.
