İsrail-Filistin Meselesi ve Ortadoğu
İsrail-Filistin meselesi var. Çin’in Türkiye ziyaretine oradan başlayayım. ‘Çin’le alakası ne’ demiyoruz; İran’la Suudi Arabistan’ın arasını bulmasından sonra Ortadoğu’da Pekin’in siyasi varlığı artık inkâr edilemez. Geleneksel Çin dış politikasında derinlikli dönüşüm, açılış hamlesi dahi sayılıyor…
Ukrayna ve Avrupa Ülkeleri
İkinci arabuluculuk girişimi Ukrayna konusunda ama bu daha zorlu bir açmaz. Kiev yönetiminin herhangi inisiyatifi/gücü olmadığı için ABD ne derse o oluyor. Afrika liderlerinin barışa katkı denemesi, “Zelensky bizi pek dikkate almadı” mealindeki açıklama ile son buldu… Öte yandan Ukrayna konusunda Pekin’in, Berlin ve Paris gibi bazı Avrupa ülkeleri tarafından teşvik edildiğini biliyoruz. Adı geçen ülkelerin, Rusya’dan sonra Çin’le de ekonomi işbirliğinin ölmemesi içinde-elden geldiğince-direndiği gözlemleniyor…
Türk-Çin İlişkileri ve Ekonomi
Ticaret-ekonomi de farklı şekilde ele alınması gereken bir başlık Türk-Çin ilişkilerinde. Amerikalılara bakarsanız; IDEF Savunma Fuarı’na yoğun Çin ilgisi oldu. Hem kendi firmaları boy gösterdi hem de Türk şirketlerini takip ettiler. Bu kritik bir konu; işbirliklerini Ankara hem hoş karşılayacak hem teşvik edecektir. Ekonomik ilişkiler de Ankara’nın üzerinde durduğu bir konu. Çin zaten tüm bölgeye yatırımlarda bulunan bir ülke. Yaklaşımın temelinde un olduğu sır değil. Şu da gerçek; kimsenin şüphesi kalmadı ki, Pekin’den Londra’ya uzanan alternatif güzergâhların çoğu üzerinde kriz var. ABD tarafından bariyerler kuruldu, sabote edildi. Savaş, Rus yolunu neredeyse kesti. Karadeniz bir başka dalgalı alan. Orta yol ise projeye eklemlenmesi en makul hat olma unvanını koruyor. Ruslar’ın Türkiye’nin enerji ‘merkezi/hub’ı olması için sürekli tekrarladıkları teklif ayrıca ortada. ‘Türk Yolu’nun ana kulvar olarak benimsenmesi bir yandan Türkiye için büyük başarı olacak ama diğer yandan kem gözleri yine üzerimize dikecek. Sakıncası yok…
Çin Dışişleri Bakanı'nın Türkiye Ziyareti
Çin Dışişleri Bakanı’nın Ankara ziyareti için günlük basında yazılıp söylenen ‘gündem başlıkları’na çok kulak asmayın. ‘Onlar konuşulmadı’ anlamında yazmıyorum; ancak stratejik boyutları daha çok ilişik/tali konular gibi anlatılıyor. Oysa esas(lı) maddeler onlar…
Çin ve Türkiye'nin Para Birimleri ile Ticaret
İsterseniz ekonomi-ticaret kalemi altına da yazabilirsiniz ama duyurularda ve basında yarım satır verilen “ilişkilerde kendi para birimleri ile alış-veriş” konusunu siyasi bakışa eklemek gerekir…Her gün daha çok ülke dolar dışı parayla ticaret yapma fikrine ısınıyor. Sebebi ortada; dolarizasyondan kaçmak, beraberinde getirdiği politik bağımlılığı şu an için azaltmak, sonrasına bakmak!
İran, Çin ve Rusya'nın Rolü
Rusya ve Çin’in bölgede yeni jeopolitik yaratacak denli iteklediği İran, Çin-Hindistan-Afganistan-Pakistan-İran-Irak-Suriye hattının “İpek Yolu” için işlevselliği, Ukrayna’ya Çin-Türkiye “ortak” bakışı (!), Arktik konusu, ilk sosyal medyada yazdığımız, “sen benim içişlerime karışma ben de senin içişlerine karışmayayım, gerisi tamamdır” minvalli Çin bakışı ve nihayet Pekin’in Türkiye’ye daha çok yatırım yapma/getirme potansiyeli yüksek stratejik verim vaadeden konulardır.
